Boğaz ağrısı şikayeti ile sağlık kuruluşlarına başvuranlarda, boğaz ağrılarının sebebi çoğunlukla boğaz ve çevresinde oluşan enfeksiyonlardan kaynaklandığı tespit edilmiştir. Bu enfeksiyonların büyük bir bölümü virüs kaynaklıdır. Geri kalan yüzde yirmilik kısım bakterilerin yol açtığı üst solunum yolu enfeksiyonlarıdır. Boğazda enfeksiyona yol açan bakterilerin özel yöntemlerle alınıp, laboratuvarda çoğaltılarak, tanımlanması işlemine "boğaz kültürü" denir. Boğaz kültürü işleminde ismi belirlenen bakterilerin üzerinde hangi antibiyotiklerin etkili olduklarının belirlenmesi işlemine ise "antibiyogram" denir. Önce boğaz kültürü ve sonra antibiyogram birbirinin devamı şeklinde yapılan işlemlerdir.
Bu testin yapılmasındaki birincil amaç, yanlış antibiyotik kullanımının önlenmesidir. Diğer amaçlar ise hastanın kısa sürede tedavi edilmesi, zaman kaybının, işgücü ve ekonomik kayıpların önlenmesidir. Çünkü doktorun hastalık etkeninin bilmeden vereceği antibiyotik, uygun antibiyotik değilse hem hasta boşuna ilaç kullanmış olacak, hem de tedavisi gecikmiş olacaktır.
Hastayı muayene eden doktor, hastadan boğaz kültürü antibiyogram testinin yapılmasını uygun görerek, hastayı laboratuvara gönderir. Laboratuvara gelen hastanın boğazı suyla çalkalanıp temizlendikten sonra bu iş için özel üretilmiş, ucunda pamuk bulunan eküvyon çubuğu hastanın boğazındaki iltihaplı bölgeye sürülerek örnek alınır. Üstteki resimde boğaz kültürü almada kullanılan eküvyon çubukları görülmektedir. Hastanın boğazında bulunan mikropları içeren bu örnek bakterilerin üremesi için gerekli besin öğelerini içerir. Bakterilerin üremesi için uygun besiyerlerine ekim yapılır ve hastalık yapan bakterinin üremesi beklenir.
Boğazdan kültür örneği alınırken ağzın herhangi bir yerine ve dile eküvyon çubuğu deydirilmemelidir. Bakterilerin üreyeceği besiyerleri, uygun ısıda 24 saate kadar, etüv denen cihazda bekletilir ve üremeleri beklenir. Alttaki resimde boğaz kültüründe üreyen bakteriler görülmektedir.
Besiyerlerinde üreyen bakterilerin, hangisi olduğu tespit edilir ve üreyen bu bakteriden belirli bir ölçüde alınarak, farklı bir besiyerine sürülüp, üzerlerine, isimlerini bildiğimiz antibiyotik diskleri konarak yeniden uygun ısıdaki etüvde bekletilir. Bir gün sonra sonuçlar değerlendirilir ve antibiyotiklerin bakteri üzerinde etki dereceleri ölçülerek rapor edilir. Böylece boğazda iltihaplanmaya sebep olan bakterinin hangi antibiyotik ile ortadan kaldırılabileceği , hangi antibiyotiğin kullanılmaması gerektiği belirlenmiş olur. Aşağıdaki resimde yapılan antibiyogramda farklı ilaçların duyarlılıkları görülmektedir. Çevresindeki daire en küçük olan ilaç en etkisiz olanıdır. Diğerleri çevresindeki daire çaplarının büyüklüğüne göre etki değerine sahiptir.
Eğer kültürde üreme yoksa "üreme olmadı" şeklinde rapor verilir. Bu durumda üst solunum yolu enfeksiyonunun bakterilere değil de virüslere bağlı olduğu anlaşılabilir.
Kültürde üreme var ise, bakteri ismi belirlenir ve antibiyogram yapılarak, ilaçların duyarlılık dereceleri rapor edilir.
Üreme var ama, bu üreme herhangi bir dış kaynaktan bulaşmış ise, "kontaminasyon" olarak değerlendirilir. Bu durumda yeni örnek ile testin tekrarlanması gerekir.
Bunlar da ilginizi çekebilir:Boğaz kültürü antibiyogram yapılması neden önemlidir?
Bu testin yapılmasındaki birincil amaç, yanlış antibiyotik kullanımının önlenmesidir. Diğer amaçlar ise hastanın kısa sürede tedavi edilmesi, zaman kaybının, işgücü ve ekonomik kayıpların önlenmesidir. Çünkü doktorun hastalık etkeninin bilmeden vereceği antibiyotik, uygun antibiyotik değilse hem hasta boşuna ilaç kullanmış olacak, hem de tedavisi gecikmiş olacaktır.
Boğaz kültürü nasıl yapılır?
Hastayı muayene eden doktor, hastadan boğaz kültürü antibiyogram testinin yapılmasını uygun görerek, hastayı laboratuvara gönderir. Laboratuvara gelen hastanın boğazı suyla çalkalanıp temizlendikten sonra bu iş için özel üretilmiş, ucunda pamuk bulunan eküvyon çubuğu hastanın boğazındaki iltihaplı bölgeye sürülerek örnek alınır. Üstteki resimde boğaz kültürü almada kullanılan eküvyon çubukları görülmektedir. Hastanın boğazında bulunan mikropları içeren bu örnek bakterilerin üremesi için gerekli besin öğelerini içerir. Bakterilerin üremesi için uygun besiyerlerine ekim yapılır ve hastalık yapan bakterinin üremesi beklenir.
Boğazdan kültür örneği alınırken ağzın herhangi bir yerine ve dile eküvyon çubuğu deydirilmemelidir. Bakterilerin üreyeceği besiyerleri, uygun ısıda 24 saate kadar, etüv denen cihazda bekletilir ve üremeleri beklenir. Alttaki resimde boğaz kültüründe üreyen bakteriler görülmektedir.
Antibiyogram nasıl yapılır?
Besiyerlerinde üreyen bakterilerin, hangisi olduğu tespit edilir ve üreyen bu bakteriden belirli bir ölçüde alınarak, farklı bir besiyerine sürülüp, üzerlerine, isimlerini bildiğimiz antibiyotik diskleri konarak yeniden uygun ısıdaki etüvde bekletilir. Bir gün sonra sonuçlar değerlendirilir ve antibiyotiklerin bakteri üzerinde etki dereceleri ölçülerek rapor edilir. Böylece boğazda iltihaplanmaya sebep olan bakterinin hangi antibiyotik ile ortadan kaldırılabileceği , hangi antibiyotiğin kullanılmaması gerektiği belirlenmiş olur. Aşağıdaki resimde yapılan antibiyogramda farklı ilaçların duyarlılıkları görülmektedir. Çevresindeki daire en küçük olan ilaç en etkisiz olanıdır. Diğerleri çevresindeki daire çaplarının büyüklüğüne göre etki değerine sahiptir.
Boğaz kültürü ve antibiyogram sonuçlarının değerlendirilmesi
Eğer kültürde üreme yoksa "üreme olmadı" şeklinde rapor verilir. Bu durumda üst solunum yolu enfeksiyonunun bakterilere değil de virüslere bağlı olduğu anlaşılabilir.
Kültürde üreme var ise, bakteri ismi belirlenir ve antibiyogram yapılarak, ilaçların duyarlılık dereceleri rapor edilir.
Üreme var ama, bu üreme herhangi bir dış kaynaktan bulaşmış ise, "kontaminasyon" olarak değerlendirilir. Bu durumda yeni örnek ile testin tekrarlanması gerekir.
Boğaz kültürü nasıl yapılır videosunu izleyin
Yorum Gönder
Yorum Gönder