Bir
yiyeceğin glisemik indeksi o besinin kan şekerini yükseltme kapasitesi olarak
tarif edilebilir. Glisemik indeks, bir besin maddesinin yendikten sonra kan
şeker düzeyini yükseltme hızını belirler. Her besin maddesinin bir glisemik
indeksi vardır ve buna göre kan şekerini belirli bir miktar yükseltir. Glisemik
indeks değerlerine göre yiyecekler düşük, orta ve yüksek olmak üzere 3 grupta
incelenebilir.
Glisemik indeks çoğu kişi
tarafından bilinmez ancak diyet yapanlar, kilo sorunu olanlar besinlerin
glisemik indeksi hakkında bilgi sahibidir ve buna göre diyetlerini düzenler. Çeşitli
faktörlere bağlı olarak glisemik indeks değişebilir. Aşağıda glisemik indeks ve
glisemik indeksi etkileyen faktörler hakkında bilgi verilmektedir.
Glisemik indeks neye göre ayarlanır?
Glukoz kan şekerini en çabuk yükselten şeker türü
olarak belirlenmiş ve glisemik indeksi “100” olarak kabul edilmiştir. Besinlerin
glisemik indeksi glukoza göre değerlendirilir. Mısır şurubu birçok hazır
besin maddesinde tatlandırıcı olarak kullanılmaktadır. Glisemik indeksli yüksek
besinlerin başında mısır şurubu gelir ki mısır şurubunun glisemik
indeksi 115'tir. Glisemik indeksi yüksek olan besinler birçok hastalığa zemin
hazırladığından sağlıklı yaşamak için hangilerinden uzak durmak gerektiği
belirlenebilir.
Ne yazık ki glisemik indeksi yüksek besinler çocuklar
ve gençler arasında çok rağbet görmekte her köşe başında satılmaktadır. Bu
tip besinler tüketilmeye başlandığından beri daha küçük yaşta obezite görülmeye
başlamıştır. Bu nedenle, anne ve babalar çocuklarını bu yiyeceklerden uzak
tutmalıdır.
Glisemik indeksi etkileyen faktörler nelerdir?
1. Glisemik indeksi etkileyen faktörlerin başında pişirme metodu
gelir. Bir yiyeceğin pişirilmesi sindirilip emilimini kolaylaştırdığı için
glisemik indeksi artırır.
2. Tahıllar veya baklagillerin glisemik
indeksleri düşüktür çünkü bunların yüzeylerinde bulunan sert tabaka sindirim
işlemini yavaşlatır.
3. Suda çözünebilen lif türleri
içeren besinlerin de glisemik indeksleri düşüktür.
4. Doğal şeker içeren besinlerin glisemik
indeksleri düşüktür.
5. Şekerli şurup (glukoz şurubu) katılmış yiyeceklerin
glisemik indeksleri yüksektir.
Glisemik indeksi yüksek olan besinler nelerdir?
Pirinç unu: 95, pirinç pilavı : 85, mısır gevreği: 85,
puding: 85, patates püresi: 80, muhallebi: 75, karpuz: 75, bisküvi: 70, kolalı
içecekler: 70, çikolata: 70, mısır unu: 70, haşlanmış patates: 70.
Liste daha uzatılabilir. Ancak dikkat edilmesi gereken
en önemli şey, glisemik indeksi göz önüne alırken besinin içerdiği diğer
maddeleri unutmamaktır. Örneğin patates cipsinin glisemik indeksi 70 olmasına
rağmen, içerdiği yağ ve tuz oranı çok fazladır.
Yorum Gönder
Yorum Gönder